"OCHRONA PRZYRODY NA ZIEMI RADOMSKIEJ"

Wystawa o charakterze planszowym prezentowana w ciągu komunikacyjnym bezpośrednio przyległym do odrestaurowanych pozostałości XIV-wiecznych murów obronnych Radomia. Plansze ukazują w formie tekstu, zdjęć, tabel i wykresów, tereny objęte ochroną obszarową w ramach granic terytorialnych byłego województwa radomskiego, opisując takie jej formy jak: użytki ekologiczne, obszary krajobrazu chronionego, rezerwaty przyrody, pomniki przyrody, stanowiska dokumentacyjne, parki krajobrazowe, obszary Natura 2000 oraz problematykę ochrony gatunkowej wraz z ochroną strefową wybranych gatunków (np. bielik, orlik krzykliwy, bocian czarny). Szczególny nacisk położono na przybliżenie walorów przyrodniczych obszarów o ogólnoeuropejskim statusie ochronnym: Obszaru Natura 2000 – Dolina Wisły Środkowej, Obszaru Natura 2000 – Dolina Pilicy, Obszaru Natura 2000 – Ostoja Kozienicka, utworzonych na podstawie prawnych ustaleń Dyrektywy Siedliskowej i Dyrektywy Ptasiej, Rady EWG. 

"ŚRODOWISKA PRZYRODNICZE ZIEMI RADOMSKIEJ"

Wystawa zorganizowana w oparciu o realistyczne dioramy ukazujące trzy wybrane i charakterystyczne dla regionu środowiska: Dolinę Wisły Środkowej, Puszczę Kozienicką i Parki oraz zabudowa miejska Radomia. Jednocześnie dioramy nawiązują tematycznie do podobnych środowiskowo miejsc regionu np.: doliny Radomki, doliny Pilicy, lasów przysusko-szydłowieckich, puszczy Iłżeckiej, Pilickiej, Stromeckiej itd. Dioramy odtwarzają przybliżony przykładowy skład gatunkowy fauny i flory przedstawianych obszarów. Wypreparowane okazy zwierząt przedstawiają m.in. gatunki objęte ochroną gatunkową i strefową figurujące w spisach Polskiej i Światowej Czerwonej Księgi Zwierząt, Załącznikach Dyrektywy Ptasiej i Siedliskowej.

"GABINET PRZYRODNIKA XIX w."

Ekspozycja jest kompilacją kilku elementów i wnętrz muzealnych istniejących w przeszłości - Gabinetu Płodów przy Rządzie Guberni Radomskiej z połowy XIX w. i Gabinetu Zoologicznego Uniwersytetu Warszawskiego z końca XIX w. Miejsca te łączy postać ich kustosza, Władysława Taczanowskiego, światowej sławy XIX-wiecznego ornitologa i arachnologa. Liczne i różnorodne gatunkowo eksponaty ukazują, zgodnie z XIX-wieczną manierą wystawienniczą, okazy w przeszklonych szafach w układzie systematycznym uwzględniającym poszczególne jednostki taksonomiczne. Zobaczymy tu bogatą reprezentację awifauny krajowej m.in. ptaków wróblowych, blaszkodziobych, żurawiowych, siewkowych, grzebiących i innych, a także ssaki drapieżne – wilka, śnżbika, rysia. Bogato reprezentowana jest również avi- i teriofauna krainy orientalnej i etiopskiej – m.in. pingwiny przylądkowe, turkuśnik indyjski, wyraki, tupaje oraz antylopy: impala, oryks południowy, gnu pręgowane.

"PALEONTOLOGIA I GEOLOGIA ZIEMI RADOMSKIEJ"

Wystawa prezentuje przeszłość geologiczną Ziemi Radomskiej i najważniejsze odkrycia paleontologiczne z tego obszaru. Zobaczymy m.in.: bogatą kolekcje skamieniałych amonitów, jeżowców, ichnoskamieniałości, szczątki zwierząt plejstoceńskich (np. ciosy i zęby trzonowe mamuta wydobyte w trakcie kopania fundamentów radomskiej Fabryki Broni w 1923 r.).
Niewątpliwą atrakcją wystawy są natomiast cztery ruchome rekonstrukcje jurajskich dinozaurów odtworzone na podstawie skamieniałych śladów odkrytych w Zapniowie, Błazinach Górnych i Wierzbicy. Zobaczymy więc dwa splecione w morderczej walce drapieżne syntarsy, spacerującego brzegiem morza łagodnego roślinożernego dryozaura i majestatycznie szybującego w powietrzu pterodaktyla.

"EKOSFERA"

Dział Przyrody Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu wzbogacił swoje wystawy stałe o nowy element ekspozycyjny i jednocześnie interaktywną pomoc edukacyjną. Nowym nabytkiem jest ekosfera. Jest to mierząca 50 cm średnicy, hermetycznie zamknięta, przeźroczysta kula wykonana z tworzywa akrylowego, wewnątrz której znajduje się kompletny, samowystarczalny ekosystem złożony z zespołu elementów abiotycznych (martwych), składających się na biotop, oraz, tworzących biocenozę - roślin i zwierząt. Kilkadziesiąt niewielkich (5 mm) krewetek czerwonych (Holocaridina rubra) - endemicznego gatunku, którego pierwotnym środowiskiem życia są płytkie nadmorskie zatoczki archipelagu hawajskiego - pływa w przefiltrowanej wodzie morskiej, wypełniającej ekosferę w 2/3 objętości. Pozostałą przestrzeń kuli zajmuje powietrze. Ich pożywieniem są zawieszone w toni zielone, plechowate, wielokomórkowe lub niewidoczne gołym okiem jednokomórkowe glony. Schronieniem dla krewetek, ich miejscem żerowania i jednocześnie powierzchnią przyczepu dla jednokomórkowych glonów są umieszczone na dnie kamyczki i muszelki oraz przede wszystkim fragment martwego karaibskiego koralowca z rodzaju Gorgonia, przypominający rozgałęziony konar i wypełniający jednopłaszczyznowo przekrój toni wodnej ekosfery. Przy właściwej opiece polegającej na dawkowaniu jednakowych dziennych porcji sztucznego, rozproszonego światła oraz utrzymaniu stabilnej (nieprzyspieszającej i niezwalniającej metabolizmu) temperatury, egzystujące wewnątrz organizmy są w stanie idealnej homeostazy przetrwać nawet kilkanaście lat bez żadnej zewnętrznej ingerencji. Krewetki, zjadając glony wydalają produkty przemiany materii oraz dwutlenek węgla. Dwutlenek węgla oraz rozłożone przez bakterie do prostych związków nieorganicznych produkty metabolizmu krewetek wykorzystywane są jako materiał budulcowy przez glony na drodze procesu fotosyntezy. Jej ubocznym produktem, a zarazem niezbędnym substratem oddychania dla krewetek, jest tlen. W ten sposób zamyka się koło wzajemnych zależności egzystujących wewnątrz ekosfery organizmów, umożliwiające ciągły przepływ materii i energii. Ekosfera jest zatem znakomitą pomocą edukacyjną prezentującą w interaktywnej formie miniaturę zależności panujących w obrębie ziemskiej biosfery oraz wpływu, jaką ma na jej funkcjonowanie chociażby działalność człowieka.

Ä ä
Ë ë
Ï ï
L̈ l̈
Ö ö
Ü ü
Ẅ ẅ
Ÿ ÿ
Ё ё
Ї ї
Ӝ ӝ